
Ayur Medicine
Evidence Based Medicine
Kaṣāya dravyās – Chāga māṃsa, Daśamūla, Aśvagandha and Balā Drava dravyās – Śatāvarī svarasa Pāka dravyās – Goghṛta Kalka dravyās – Jīvantī, Madhūka, Drākṣa, Kākolī, Kṣīrakākolī, Nīlotpala, Mustā, Raktacandana, Rāsnā, Mudgaparṇī, Māṣaparṇī, Sārivā dvaya, Meda, Mahāmeda, Kuṣṭha, Jīvaka, Ṛṣabhaka, Śaṭī, Dāruharidrā, Priyaṅgu, Triphalā, Tagara, Tālisa patra, Padmaka, Elā, Patra, Śatāvarī, Nāgakeśara, Jātī keśara, Dhānyaka, Mañjiṣṭhā, Dāḍima, Devadāru, Hareṇuka, Elavāluka, Viḍaṅga and Jīraka
Sarva Vātavyādhi, Apasmāra, Unmāda, Pakṣāghāta, Ādhmāna, Koṣṭha nigraha, Karṇa roga, Śiroroga, Bādhirya, Apatantraka, Bhūtonmāda, Gṛdhrasī, Udgāra, Akṣipāta, Hṛdpārśvaśūla, Mūtrakṛcchrā, Paṅgu, Kroṣṭukaśīrṣa, Khañja, Kubja, Minmina, Apatānaka, Antarāyāma, Ūrdhvaga Raktapitta, Ānāha, Arśas, Cāturthaka Jvara, Hanugraha, Śoṣa, Kṣīṇa, Apabāhuka, Daṇḍāpatānaka, Bhagna, Dāha, Ākṣepaka, Jīrṇa Jvara, Viṣa, Kuṣṭha, Śepha sthambha, Madātyaya, Āḍhyavāta, Agnimāndya, Vātarakta, Ekāṅga roga, Sarvāṅga Roga, Hasta kampa, Śiraḥkampa, Jihvastambha, Jvara, Bhrama, Kṣīṇendriya, Naṣṭa śukra, Śukraniḥsaraṇa, Vātaja aṣṛgdara, Akṣipatala spandana, Ekāṅga spandana, Sarvāṅga spandana
Vātapittahara
1. Used in post CVA (hemiplegia) 2. Muscle wasting diseases like various dystrophies 3. Motor neuron conditions like Amyotrophic lateral sclerosis, Progressive Supranuclear Palsy, etc., 4. Movement disorders like Parkinsonism, Dystonia, Chorea, Cerebral ataxia, Essential tremors, etc., 5. Helpful in Seizure disorders and neurodegenerative dementia conditions 6. Helpful in Neuropathy conditions of various aetiology 7.Long term rehabilitative management in Musculo skeletal diseases like Osteoarthritis, Rheumatoid arthritis, Lumbar and Cervical spondylosis.
Arya Vaidya Sala
Bhaiṣajya Ratnāvalī Vājīkaraṇa prakaraṇa (74/312-336) छागमांसतुलां गृह्य दशमूल्याः पलं शतम् । अश्वगन्धापलशतं वाट्यालकशतं तथा ।। घृताढकं पचेत्तोयैश्चतुर्भागावशेषितैः । क्षीरं स्नेहसमं दद्याच्छतावर्या रसं तथा ।। ताम्रपात्रे दृढे चैव शनैर्मृद्वग्निना पचेत् । अस्यौषधस्य कल्कस्य प्रत्येकं शुक्तिसंमितम्।। जीवन्ती मधुकं द्राक्षा काकोल्यौ नीलमुत्पलम् । मुस्तं सचन्दनं रास्ना पर्णिनीद्वयशारिवे ।। मेदे द्वे च तथा कुष्ठं जीवकर्षभको शटी। दार्वी प्रियङ्गु त्रिफला नतं तालीशपद्मकौ ।। एला पत्रं वरी नागं जातीकुसुमधान्यकम् । मञ्जिष्ठा दाडिमं दारु रेणुकं सैलबालुकम् ।। विडङ्गं जीरकं चैव पेषयित्वा विनिक्षिपेत् । वस्त्रपूते च शीते च शर्कराप्रस्थसंयुतम्।। निधापयेत्स्निग्धभाण्डे मृन्मये भाजने शुभे। अस्योषधस्य सिद्धस्य शृणुवीर्यमतः परम् ।। देवदेवं नमस्कृत्य संपूज्य गणनायकम् । पिबेत् पाणितलं तस्य व्याधिं वीक्ष्यानुपानतः ।। सर्ववातविकारेषु अपस्मारे विशेषतः । उन्मादे पक्षघाते च आध्माने कोष्ठनिग्रहे । । कर्णरोगे शिरोरोगे बाधिर्ये चापतन्त्रके । भूतोन्मादे च गृधस्यां सोदरे चाक्षिपातजे।। पार्श्वशूले च हृच्छूले बाह्यायामेऽर्दिते तथा वातकण्टक हृद्रोग मूत्रकृच्छ्रे सपङ्गुके । क्रोष्टुशीर्षे तथा खजे कुब्जे चाध्मानमिन्मिने । अपतानेऽन्तरायामे रक्तपित्ते तथोर्ध्वगे ।। आनाहेऽर्शोविकारेषु चातुर्थकज्वरेऽपि च । हनुग्रहे तथा शोषे क्षीणे चैवावबाहुके ।। दण्डापतानके भग्ने दाहे चाक्षेपके तथा। जीर्णज्वरे विषे कुष्ठे शेफः स्तम्भे मदात्यये ।। आढ्यवातेऽग्निमान्धे च वातरक्तगदेषु च । एकाङ्गरोगिणे चैव तथा सर्वाङ्गरोगिणे ।। हस्तकम्पे शिरः कम्पे जिह्वास्तम्भे ज्वरे भ्रमे । क्षीणेन्द्रिये नष्टशुक्रे शुक्रनिःसरणे तथा ।। स्त्रीणां वातास्रपाते च पटले चाक्षिस्पन्दने । एकाङ्गस्पन्दने चैव सर्वाङ्गस्पन्दने तथा।। नगादिपतिते वाते स्त्रीणामप्राप्तिहेतुके । आभिचारिकदोषे च मनः सन्तापसम्भवे । ये वातप्रभवा रोगा ये च पित्तसमुद्भवाः । शिरोमध्यगता ये च जङघापार्श्वादिसंस्थिताः । मातृग्रहाभिभूतश्च शिशुर्यश्च विशुष्यति प्रक्षीणबलमांसश्च न वर्त्मगमनक्षमः । घृतेनानेन सिद्ध्यन्ति वज्रमुक्तिरिवासुरान् । निहन्ति सकलान् रोगान् घृतं परमदुर्लभम् । रसायनं वहिबलप्रदं च वपुःप्रकर्ष विदधाति रूपम्। दत्त्वा बलंचेन्द्रसमानतेजो दीर्घायुषंपुत्रशतंकरोति । स्त्रीणांशतं गच्छतिचातिरेंक नयातितृप्तिंसरसः समाङ्गः । अपुत्रिणीपुत्रशतंकरोति शतायुषंकामसमंबलिष्ठम्।। महद्वृतं नामतुछागलाद्यं विनिर्मितंवातनिषूदनंच । शिवंशुभंरोगभयापहंच चकारहारीतमुनिर्विशिष्टः ।।